MEDigital

Deze week waren we in Kasanka National Park om opnames te maken van het vangen en ringen van zwaluwen op hun slaapplaats hier in Afrika. Na aankomst van de filmploeg zaterdagavond laat overnachtten we in een huisje op Pioneer Camp, niet ver van het vliegveld. Het team bestaat uit Willem Bohlmeijer projectleider, geluidsman Ian Bohlmeijer en filmer Wout de Jong.

De volgende morgen vertrokken we naar Kasanka, een rit van 550 km. Het was zondag zodat er minder verkeer was. Onderweg kochten we bij fruitstalletjes wat groenten en fruit en tankten we bij elk tankstation, omdat het gerucht ging dat er niet overal diesel te krijgen was. Dat viel gelukkig mee. Rond 5 uur arriveerden we in Kasanka waar ecoloog en manager Frank Willerms ons hartelijk begroette. Omdat wij de enige gasten waren kregen we allemaal een eigen huisje. Wat een luxe.

Het lukte niet meer diezelfde avond nog te gaan vangen. De volgende dag besteedden we om het park rond te rijden en locaties te zoeken voor opnamen. De Kasanka River stroomt hier door het park en de oeverlanden waren helemaal overstroomd door de overvloedige regen van de laatste dagen. Waar waren overdag de zwaluwen om op insekten te jagen? En waar dronken ze? Onze gids Frank leidde ons langs allerlei mooie plekjes met veel vogels. Maar die waren aan de filmploeg niet besteed. Die hadden geen verstand van vogels. Wel van mooie locaties om bv een tekst opnam we te maken tegen een mooie achtergrond.

Die avond gingen we vangen. Het lukte niet om de vangplek per auto te bereiken. Halverwege het pad stond het water zo hoog dat we daar de auto achterlieten. En net als een paar jaar geleden moesten we door buikdiep water waden naar de vangplek. Daar zetten we drie netten op en nu was het wachten op de zwaluwen: zouden ze er zijn en zouden ze komen? Toen het al wat later begon te worden gebeurden er twee dingen tegelijk: opeens waren er honderden zwaluwen die massaal in de netten vlogen en amper een paar minuten later begon het te regenen. En na vijf minuten stonden we in een enorme hoosbui de zwaluwen uit de netten te halen. We ringden ze niet maar bevrijdden ze zo snel mogelijk en lieten ze vliegen om te voorkomen dat ze te nat zouden worden en niet meer konden vliegen. Het welzijn van de vogels ging voor. Wel namen we een twintigtal zwaluwen in bewaarzakken mee om het ringwerk de volgende morgen te filmen. Jammer, maar het kon niet anders. De filmers waren echter opgetogen over deze heftige sc�nes en hoewel we allemaal geen droge draad meer aan ons lijf hadden keerden we toch welgemoed terug naar de lodge. De aluminium netstokken lieten we staan want de volgende avonden zouden we hier weer ringen.

Het filmen van het ringwerk de volgende ochtend en het vastleggen van het wegvliegen van de zwaluwen met 200 beeldjes per seconde gaf een prachtig supervertraagd beeld van de bewegingen van de vogels die je met het blote oog niet ziet.

De verdere dag werd besteed aan het maken van opnames in het veld. In een bocht van de Kasanka River maakten we shots van traag voorbijvliegende zwaluwen die tussen de graspluimen op insecten joegen. Rond vijf uur togen we weer naar de vangplek voor de tweede vangst. Toen we daar arriveerden stond er tot onze verrassing een grote olifant midden op het pad van de vangplek. Bij onze nadering keerde hij zich om en keek ons een paar minuten aan. Onze gewapende parkranger ging vooraan staan om eventueel in te grijpen. Het dier bleef echter rustig en draaide zich weer om en stampte het riet in. Na een tijdje waagden we ons ook op het pad om te vergewissen of hij echt weg was. Daarna zochten we de vangstokken op, waarvan de meeste in een hoek van 45 graden opzijgebogen langs het pad lagen. We zetten de netten weer op en vingen ondanks de vertraging nog een vijftigtal boerenzwaluwen. Het was een prachtige ervaring die ik niet had willen missen.

Onze volgende dag stond ook in het teken van olifanten. Nadat we gezocht hadden naar een filmplek met nijlpaarden, die we niet konden bereiken door het hoge water, zagen we rond de middag een groepje olifanten die op weg was naar de rivier. Frank wist ongeveer waar en we reden er snel heen. Daar was inmiddels een groep van 13 dieren bezig in de rivier te drinken en te baden. De filmploeg maakte van deze gelegenheid gebruik door op de voorgrond tekstopnames te maken. Willems tekst: �Here in Africa the swallows �.� met op de achtergrond de olifanten maakte het beeld helemaal compleet.
De avondvangst viel tegen: we waren laat door oponthoud en er waren weinig zwaluwen. We vingen er nog 35.

Op onze laatste dag in Kasanka gingen we naar de Nsalu Cave, een grot met prehistorische rotstekeningen, ongeveer twee uur rijden van de lodge. De grot is eigenlijk een overhangende nis in een rotswand. Ook hier werden tekstopnames gemaakt. We waren pas om 19 uur terug in Kasanka, te laat om nog te vangen.

Al met al hebben we hier goed bestede dagen gehad, mede dankzij onze voortreffelijke gids Frank Willems. In de volgende episode gaan we naar Kabwe, naar de Mafundzalo Ranch van Donald en Debbie Burton. Vanaf hier gaan we vliegen en uit de lucht beelden filmen van Zambia, het wild en de moerassen, de leefgebieden van de hier overwinteren boerenzwaluwen.