Boerenzwaluwen en vitamine D - Vara Vroege Vogels

Psychiater Willem Bohlmeijer heeft een theorie: volgens hem trekken vogels zoals de boerenzwaluw naar Afrika om o.a. aan hun vitamine D-behoefte te voldoen. In de psychatrie is bekend dat er een verband is tussen depressie en vitamine-D gebrek. Zonlicht is voor de mens belangrijk, de boerenzwaluw haalt z'n vitamine D uit z'n dieet van insecten. Op dit moment wordt de hypothese wetenschappelijk getoetst.

Willem Bohlmeijer maakt een documentaire over zijn theorie. Aan de hand van de trek van de boerenzwaluw van de Achterhoek de winterbestemming in Zambia, worden in de film kennis en de nieuwste wetenschappelijke inzichten over de betekenis van vitamine D voor het menselijk lichaam aan de orde gesteld.

Fragment Youtube >>
Fragment mp3 >>

Pitch tbv warewetenschap (@) Volkskrant

Als psychiater maak ik medische voorlichtingsfilms. Afgelopen najaar las ik een artikel over vitamine D tekort en psychische aandoeningen. Toen ik bij patienten vitamine D spiegels controleerde bleken de waarden bij veel mensen ver onder de streefwaarde te liggen en was een behoorlijk aantal patienten deficient. Vitamine D wordt aangemaakt onder invloed van zonlicht. In diezelfde periode sprak ik met een jachtopziener over de boerenzwaluwtrek. Ik vermoed dat er mogelijk verbanden bestaan tussen vogelmigratie en vitamine D load.

NB. In het verleden is reeds vaker gebleken dat het bestuderen van vogels betekenis heeft voor de humane gezondheid. Dat ons brein neuroplastisch is, is aan het licht gekomen door het bestuderen van het neurobiologisch substraat van vogels die zingen in het voorjaar en in de zomer en dit gedrag achterwege laten in het najaar en in de winter. Het fenomeen neuroplasticiteit heeft grote betekenis voor het doorgronden van stress en depressieve stoornissen.

Het leek mij goed om een internationaal public awareness project te starten om het belang van een adequate vitamine D spiegel voor mensen onder de aandacht te brengen. Naast het filmisch vastleggen van de boerenzwaluw trek, wij volgen deze vogels vanaf voorjaar 2012 op een prachtige locatie in de Achterhoek, worden deze boerenzwaluwen op verschillende momenten tijdens de trek gevangen en wordt er bloed afgenomen. Het is de bedoeling om in de loop van januari daarvoor naar Zambia af te reizen om bij de daar overwinterende vogels ook bloed af te nemen. De bloedmonsters worden uitgebreid geanalyseerd op meerdere parameters waaronder uiteraard vitamine D, maar ook prolactine.

De titel van de studie, die dus naast het filmproject loopt, is vooralsnog: “Field investigations in Hirundo rustica*: does cyclic daylight rythm initiates migratory behaviour through the vit D/vit D receptor axis causing downstream effects in serum prolactin concentrations?".

Op 14 december heb ik een afspraak bij de Gezondheidsdienst voor Dieren te Deventer (GD Deventer) om de plannen voor een mogelijke samenwerking te bespreken. Er is daar een uitgebreide laboratorium faciliteit waarvan voor deze studie eventueel gebruik kan worden gemaakt. In het kader van “One Medicine”, het gebied waar de diergeneeskunde en humane geneeskunde elkaar raken en waar de gecombineerde inspanningen leiden tot meer resultaat dan de som van de afzonderlijke benaderingen, zal worden bekeken of dit project een plaats kan krijgen binnen de beleidskaders van de GD Deventer.

Voor meer informatie over het filmproject kunt u ook de website www.medigital.nl raadplegen.

Willem Bohlmeijer, psychiater
Brummen, 1 december 2012